Skrzypce: należy trzymać w pokrowcu bądź w futerale. Naszego ulubionego instrumentu nie wolno trzymać przy kaloryferze, słonecznym czy też wilgotnym miejscu. Po ćwiczeniu lub lekcji - po każdym graniu należy przetrzeć skrzypce szmatką flanelową. Przy mocnym zabrudzeniu można używać specjalistycznych płynów. Jeżeli w pobliżu jest lutnik radzę udać się na krótką lekcję czyszczenia instrumentu lub raz na pół roku zostawić skrzypce na 2 godziny w celu odświeżenia

NIGDY nie należy używać wody z mydłem!!!

Jeżeli chcemy nadać połysk naszym skrzypcom, możemy zastosować trochę oleju lnianego. ;)
Poprzedniej zimy moi klienci zaniepokojeni byli działaniem mrozów, na zmianę z gorącem kaloryferów, wilgocią deszczowych wieczorów i suchością mroźnych dni na ich instrumenty. Grały one tak strasznie nieczysto, chociaż wciąż dostrajane... chociaż wychuchane...

Cóż …. zima. A jak dbać o instrumenty zimą?

Ktoś spytał - "Dlaczego nie można nigdzie zaleźć artykułów na ten temat??"

Więc w letniej przerwie wakacyjnej powstało kilka zimowych porad opieki i dbałości nad instrumentem

Do dzieła!

Zacznijmy, gdzie wszystko się zaczyna: Drewno to materiał w ruchu ... przy zmianie temperatury i / lub wilgotności drewno kurczy i rozszerza. Gdy twoje skrzypce / altówka / wiolonczela / kontrabas (w większości) jest wykonana z drewna, to wiadomo że instrument żyje.

W zimie, Twój instrument będzie rozstrojony częściej. W zimie różnica temperatur pomiędzy wnętrzem a zewnętrzem jest wyższa (szczególnie gdy masz włączone ogrzewanie). Ponadto wilgotność w zimie jest bardzo zmienna. Gdziekolwiek jesteś, Twój instrument wciąż musi dostosować się do klimatu domu, samochodu , nowego położenia.

Typowe zmiany zimowe dla :skrzypiec, wiolonczel, altówek, kontrabasów

1. Nie bój się, jeśli instrument często się rozstraja. Może to mieć związek z zimą. Niektórzy ludzie uważają, że coś popsuli, coś się zepsuło, lub instrument nie jest dobrze przygotowany. Po wniesieniu instrumentu do budynku z mrozu, odczekaj tylko spokojnie, aż temperatura wewnątrz futerału się podniesie. Sprawdź wtedy strój – możliwe że nic się nie stanie, nie rozstroi się – bo tym razem nie doznał „szoku termicznego” .

2. Należy wziąć pod uwagę ten problem strojenia. Na przykład, zostawić trochę więcej czasu do prób, lekcji lub wykonania. Instrument musi przystosować się do temperatury i wilgotności w nowym środowisku. Często dzieci przybiegają w ostatniej chwili na lekcje – a potem przez całą lekcję dostaraja się instrument zamiast sprawdzać postępy w grze.

3. Należy unikać zmian temperatury i wilgotności. Nie pozostawiaj instrumentu w zimnym pokoju, który nagrzewa się szybko, kiedy trzeba tam być. Należy utrzymywać warunki tak, żeby były one stabilne, jak to tylko możliwe. Jeżeli futerał na instrument jest większy – dołóż tam na zimę flanelowe kawałki materiału, zapakuj instrument w pieluchę lub bawełniany ręcznik.

4. Musisz zadać sobie też pytanie - Czy struny w twoim instrumencie w dobrym stanie? Struny słabną z częstych zmian temperatur: skracają się jeśli jest zimniej, rozciągają jeśli jest cieplej. Należy zachować szczególną ostrożność, żeby dobre struny zachować w dobrym stanie w sezonie zimowym. Czy twoje struny są starsze niż 1 rok? Wtedy trzeba je wymienić. Amator, który gra na skrzypcach 1 godzinę dzień powinien zmieniać je w ciągu roku. Czy grasz na więcej? Wtedy trzeba wymienić je częściej. Niektórzy z moich klientów wymieniają struny skrzypcowe co 3-4 miesiące ... to są naprawdę duże koszty, ale dla dźwięku instrumentu i jego dobrej kondycji powinno się to właśnie robić.

5. Inna kwestia – kołki Czy w Twoich skrzypcach, altówce, wiolonczeli obracają się płynnie? Jeśli kołki nie pracują dobrze latem, to w zimie będzie tylko gorzej. Bardzo często smarujemy w celu poprawienia płynności ruchu kołków kredą zmieszaną z mydłem (kostka). Należy każdą strunę z kołka odwinąć, mocno nasmarować proszkiem mydlano-kredowym, następnie założyć kołek i naciągnąć strunę. Jeden film jak zakładać strunę na kołek już umieściłam na youtube. Należy każdą strunę osobno zdjąć i założyć. Nie wszystkie naraz ;) Jest to działanie poprawiające płynność kołków, jednak będąc w pobliżu pracowni lutniczej, sprawdź cały instrument u lutnika.

6. Kwestia wilgotności w pomieszczeniach. Susza może spowodować pęknięcia w instrumencie. Jeżeli otoczenie jest zbyt suche, można rozważyć zakup nawilżacza. W stabilnej wilgotności pomiędzy 45% a 65%, że nie musisz się martwić. Jeżeli jest za wilgotno – musisz mocno nagrzewać pomieszczenie i mocno je wietrzyć , lub kupić osuszacz – już są takie do pomieszczeń 15-20 metrowych więc mniejszy pokój osuszą szybciej. Małe higrometry mierzące poziom wilgotności kosztują 10-15 zł.

7. Smyczek również reaguje na zmiany wilgotności. Jeżeli nie rozluźnisz włosia po grze a przenosisz instrument, to suche powietrze naciągnie bardziej włosie. Powodując naprężenia pręta i jego zwichrowanie. W wilgotnym pomieszczeniu również może się pręt zwichrować jeśli włosie pozostanie naciągnięte.

Dokładniej o strunach

Struny: można czyścić szmatką nasączoną bardzo delikatnie spirytusem.
Wymiana strun w skrzypcach powinna być regularna co pozwoli na utrzymanie brzmienia na wysokim poziomie . Jeżeli pękła struna to zmiana powinna być parowana. Pęknięta A - zmieniamy A oraz E.
Pęknięta G- wymiana G i D.
Pęknięta D - Wymiana G i D.
Tylko w przypadku pękniętej E możemy swobodnie wymienić tylko ją. Wykonana z metalu lub złota ma swoje zalety - dostosowuje się do każdego kompletu strun.
Struny należy wymieniać - w zależności od producenta - co 5-6 miesięcy. Nie należy grać na strunach dłużej niż rok. Trwałość materiału (czasem wytrzymują 2-3 lata) może nas zaskoczyć, lecz nie ma wątpliwości że dźwięk ze zużytej struny nigdy nie będzie ładny.

Struny należy wymieniać pojedynczo (nawet przy zmianie całego kompletu) - należy zdjąć jedną strunę i zastąpić nową. Nastroić. Postępować z każdą następną struną podobnie. Jeżeli ściągniemy wszystkie struny naraz - może się przewrócić dusza.

Struny oparte są o podstawek. Podstawek w trakcie zakładania strun może się przechylić więc trzeba zwrócić uwagę czy stoi prosto. Jeżeli nie - radzę ...pomoc lutnika ;)

Kołki skrzypiec powinny poruszać się bardzo płynnie. W tym celu stosuje się odpowiednie smarowanie za pomocą pasty którą można zakupić w sklepach muzycznych. Smarować można w trakcie wymiany strun - po zdjęciu starej - przed założeniem nowej.

Amatorsko można wykonać proszek mieszając suche mydło, kredę oraz sproszkowaną kalafonię w równych proporcjach. Nie jest to jednak trwała konserwacja. Zalecam udanie się do pracowni lutniczej.

Włosie: potrzebuje natarcia kalafonią. Najlepsze kalafonie produkowane są przez firmy takie jak Hill, Bernardel, Pirastro i Thomastik.

Niektórzy sądzą że można czyścić (wyprać) włosie. Niestety często po takiej akcji pozbywamy się smyczka (rozmoczony pręt) włosia (zamoczone kliniki puszczają kilkanaście włosków). Lepiej zasięgnąć rady lutnika. Najlepiej co jakiś czas wymienić włosie. Włos posiada kilkaset zadziorów (na reklamach odżywek do włosów można je zobaczyć) które umożliwiają utrzymanie kalafonii oraz same powodują zaczepianie się o strunę. Gra i codzienne ćwiczenie pozbawia włos zadziorów, w związku z tym co roku powinno się wymieniać włosie u lutnika.

Jeżeli ćwiczenia i gra przekracza 5 godzin dziennie to proponuję zmianę włosia co 6-8 miesięcy.

Jeżeli w pudle skrzypiec zauważymy że brak jest duszy (ustawiona w okolicy podstawka) należy niezwłocznie poluzować kołkami struny. Zapobiegniemy wtedy dalszym uszkodzeniom instrumentu.